BBC-programma over het verschijnsel Regen

Wonderbaarlijk vocht van boven
Woensdag 29 april presenteert BBC 2-Television — tussen 22:00 uur en 23:00 uur onze tijd — een programma over het fenomeen Regen.
Het is een verschijnsel dat ieder in ons kikkerlandje maar al te goed gelooft te kennen, maar is dat ook zo?
In het bewuste programma, dat zal worden gepresenteerd door Griff Rhys Jones — ooit presentator van BBC's Not the nine o'clock news, een serie die ook de Nederlandse televisie heeft gehaald, zij het via een commerciële aanbieder — zal moeten blijken hoe goed, of juist niet, wij op de hoogte zijn met de talrijke wezenskenmerken van het fenomeen Regen.
Of deze heer Jones ons op een verteerbare manier iets te vertellen heeft over het thema in kwestie, zal onder meer blijken als we de ware vorm van een regendruppel — zo mogelijk in bewegende beelden — getoond krijgen, en als we deelgenoot worden gemaakt van een aantal feiten.

Achterhaalde opvatting
Zo meenden de Victorianen dat zij dit verschijnsel dat de natuur voor mens en dier in petto heeft, wel aan konden. Maar als gevolg van de huidige veranderingen in het klimaat en die 'aanpassingen' welke diezelfde natuur nog voor ons in petto heeft nu de mens vele eeuwen alles in het werk heeft gesteld om heer en meester over alle vormen van leven te spelen — en dat lijkt in tal van opzichten weliswaar een succes, maar is het vanzelfsprekend niet —, zal blijken dat die optimistische gedachte nu wel achterhaald is.

Leeuwen in Botswana, even anders dan gewoon — deze week tweemaal te zien op WDR-televisie

Noodgedwongen afwijking
In de natuurfilm van Tanja Jenkins en Mike Holding — die de Duitse regionale televisiezender WDR (Westdeutscher Rundfunk) op dinsdag 14 april, 's avonds tussen 20:15 uur en 21:00 uur uitzendt —, komen de kijkbuiswezens in aanraking met leeuwen van de Okavango-delta in Botswana. Als die roofdieren daar in de periode van droogte willen overleven, moeten ze zich van hun soortgenoten elders onderscheiden en wel door in het water te springen; al hebben ze een alternatief: de delta verlaten.


Elk jaar opnieuw treedt de Okovango buiten haar oevers en ligt het uitgedroogde gebied in de omgeving van de rivier een tijdlang onder water. Hier en daar steken kleinestukjes land boven het water uit, als kleine eilandjes. Voor de diersoorten aldaar geldt: wie er wil blijven leven, zal zich met het water moeten arrangeren, maar dat betekent heel concreet dat de aldaar verblijvende en bewust gebleven leeuwen hebben moeten leren zwemmen. Jonge leeuwen moeten ook heel snel hun angst overwinnen als ze, tezamen met de ouders, op buffeljacht willen gaan. Een enkele keer raakt een leeuwenjong achter en dan is het klagend te horen.
De manier van jagen in het water wijkt enigszins af van de methoden die we van leeuwen gewend zijn.
Dat alles zal de revue passeren in deze veelbelovende rolprent, die in de nacht van donderdag 16 op vrijdg 17 april — tussen 00:55 uur en 01:40 uur — zal worden herhaald.

Het zaad van kikkererwten voor de toekomst

Bedreiging
Eén van de directe gevolgen van de klimaatverandering en tevens van het uitsterven van zoveel diersoorten is de verslechtering van de mogelijkheid tot verzorging met voedsel van de komende generaties. Maar inmiddels heeft men ontdekt dat het zaad van eeuwenoude cultuurplanten erin zouden kunnen slagen om veel van hetgeen wij verbouwen voor het benodigde voedsel meer weerstand te verlenen, hetgeen kan inhouden dat ze de veranderingen in het klimaat beter kunnen doorstaan. De mensen die, onder leiding van regisseuse Sally Ingleton, de documentaire in kwestie heeft gerealiseerd, heeft het team van de Australische wetenschapper Kenneth Street dwars door Tadzjikistan begeleid, op zoek naar een oude vorm van kikkererwt. Die Kenneth Street wordt wel gezien als de Indiana Jones van de landbouw, die veelvuldig op zoek is naar oude cultuurplanten waarvan het zaad een zeker niet onaanzienlijke bijdrage kan leveren aan de bestendiging van datgene wat wij aan zaden van onze huidige beplanting voor de voedselvoorziening nodig hebben om als soort te kunnen overleven. Een reis van tweeduizend kilometer door Tadzjikistan is het gevolg geweest om daar te kunnen zoeken naar het zaad dat daar door verre voorouders werd gebruikt en dat zich daar nog moet bevinden; het kan dienen als een soort genetisch reservoir. De zoektocht bleek echter een veel zwaardere onderneming dan in eerste instantie werd verwacht.

Uitzendingen
Op woensdag 8 april wordt de documentaire Die Saat der Zukunft — een Australisch-Iers-Zweedse coproductie uit 2007 — uitgezonden door Arte-televisie tussen 19:00 uur en 19:45 uur. Het is een film in HD-kwaliteit met een beeldformaat van 16:9. De eerste herhaling staat gepland voor woensdag 15 april, 's ochtends om 09:10 uur, de tweede voor zaterdag 18 april, eveneens in de ochtenduren, maar dan om 09:45 uur.
____________
Afbeelding: De Australische wetenschapper Kenneth Street. (Foto van Arte France, © Serge Ferrand.)

Flora en fauna op Breaksea Island in de Tasmanzee

Drie uitzendingen
Arte-televisie geeft de komende week driemaal de gelegenheid om — via een documentaire film getiteld Neuseelands Fjorde, welke filmer Lothar Zimmermann in 2008 voor de Südwest Rundfunk (SWR) heeft gerealiseerd — kennis te nemen van een hele reeks van uitzonderlijke toestanden en gebeurtenissen op Breaksea Island ten zuidwesten van Nieuw-Zeeland in de Tasmanzee.
De eerste uitzending is op vrijdag 3 april, 's avonds tussen 20:15 uur en 20:59 uur. Herhalingen zullen worden uitgezonden op zaterdag 4 april 's nachts om 02:10 uur, enop woensdag 8 april, om 14:00 uur.


Unieke situatie
Natuurfilmer Lothar Zimmermann heeft natuurbeschermers mogen begeleiden naar Breaksea Island, dat ze eens per jaar bezoeken en dat verder nooit toegankelijk is. De nauurbescherming aldaar is erin geslaagd dat eiland terug te brengen in de staat die het ongeveer driehonderd jaar geleden heeft gehad, en waardoor flora en fauna geheel hun gang hebben kunnen gaan. De documentaire laat zien wat daarvoor allemaal nodig was, wat eraan vooraf is gegaan voordat men dergelijke maatregelen heeft kunnen nemen en wat de resultaten thans zijn.

Flora en Fauna van Litouwen — op Arte-televsie

Onbekende schatten
Dat er in Litouwen nog veel te ontdekken valt voor ons westerlingen, is in culturele zin nog onlangs gebleken toen er in het Rotterdamse Goethe-Institut een tentoonstelling werd gehouden van Ex-Libris, die door kunstenaars in dat land werden gemaakt, en bij die gelegenheid is gebleken dat er op dat punt in dat Baltische land reeds een lange traditie bestaat.
Zo ligt het eveneens op het gebied van de flora en fauna van dat land. Wat weten we er eigenlijk van? En als er al eens een zinnetje in de marge te lezen valt, is menigeen verbaas over de inhoud?
Een klein Zwitserland in het Noorden van Litouwen? Veel in het wild levende dieren? Juist in dat deel van het land, met 120 meren, veel mist — en daardoor niet zelden in nevelen gehulde fenomenen — valt een schat aan natuurlijke toestanden en gebeurtenissen te zien, qua dieren: wilde zwijnen, wisenten en elanden; en tevens op het punt van natuurlijke ontwikkelingen in bos, planten en andersoortige begroeiing, en daarnaast heuvels en vlakke gebieden, rivieren en alles wat het hart van een natuurliefhebber in zo'n context begeert.


Documentaire op Arte-televisie
Op donderdag 2 april zendt Arte-televisie de documentaire Litauen uit over al deze aspecten van het relatief nabije, maar toch nog steeds zo verre, want al te onbekende land. Twee mannen met naar ons idee nogal Litouwse namen — Uldis Cekulis en Valdis Abols — zijn samen verantwoordelijk voor de inhoud van deze documentaire rolprent van bijna drie kwartier, die in 2008 opdracht van de regionale Duitse zender Norddeutsche Rundfunk (NDR) werd gerealiseerd. Deze film is te zien tussen 19:00 uur en 19:45 uur — een gelukkig tijdstip doordat dan in principe nog veel kinderen kunnen en zouden mogen meekijken —, en daarin maken we onder meer kennis met de natuurfotograaf Kazimieras Mizgiris, die veel van die 'geheime plekken' eerder heeft opgespoord en er beeldmateriaal van heeft verzameld. De film wordt door Arte-tv herhaald op dinsdag 7 april, 's middags om 14:00 uur.
__________
Afbeelding: Pussycat in de natuur van Litouwen. (Foto: NDR © NDR/Uwe Anders.)